Ocena ryzyka zgonu z powodu chorób układu krążenia

  •   Co to jest ryzyko sercowo-naczyniowe ?
    • Ryzyko sercowo-naczyniowe to prawdopodobieństwo wystąpienia u danej osoby choroby układu krążenia na podłożu miażdżycy w określonym czasie.
  •   W jaki sposób mogę ocenić swoje ryzyko zgonu z powodu chorób układu krążenia ?
    • U każdej osoby na podstawie występujących u niej chorób i czynników ryzyka można określić ryzyko sercowo-naczyniowe.
    • Jeśli jesteś w wieku od 40 do 70 lat i nie masz rozpoznanej choroby sercowo-naczyniowej, cukrzycy ani przewlekłej choroby nerek własne ryzyko zgonu z powodu chorób układu krążenia w ciągu następnych 10 lat możesz ocenić przy pomocy tablic Pol-SCORE.
    • Wyróżniamy następujące stopnie ryzyka sercowo-naczyniowego:
    • Bardzo duże – do tej grupy należą osoby spełniające przynajmniej jeden z poniższych warunków:
    1. udokumentowana choroba sercowo-naczyniowa na podłożu miażdżycy taka jak: przebyty zawał serca lub ostry zespół wieńcowy, rewaskularyzacja tętnic wieńcowych lub innych tętnic (np. implantacja stentu do tętnicy, „by-pasy”), udar niedokrwienny lub TIA, tętniak aorty, miażdżyca tętnic kończyn dolnych, istotna blaszka miażdżycowa stwierdzona w koronarografii lub USG tętnic szyjnych
    2. cukrzyca (typu 1 lub 2) z dodatkowymi czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego takimi jak palenie papierosów, hipercholesterolemia czy nadciśnienie tętnicze i/lub powikłaniami narządowymi cukrzycy (np. mikroalbuminuria),
    3. ciężka przewlekła choroba nerek (GFR < 30 ml/min/1,73 m2),
    4. 10-letnie ryzyko zgonu z powodu ChSN obliczone na podstawie tablic Pol-SCORE wynoszące ≥ 10%.
    • Duże - do tej grupy należą osoby spełniające dowolny z poniższych warunków:
    1. znacznie nasilone pojedyncze czynniki ryzyka, np. rodzinne zaburzenia lipidowe lub ciężkie nadciśnienie tętnicze,
    2. cukrzyca (typu 1 lub 2) bez czynników ryzyka sercowo-naczyniowego i powikłań narządowych,
    3. umiarkowana przewlekła choroba nerek (GFR 30–59 ml/min/1,73m2),
    4. 10-letnie ryzyko zgonu z powodu ChSN obliczone za pomocą tablic Pol-SCORE wynoszące ≥ 5%, ale < 10%.
    • Umiarkowane - do tej grupy zalicza się osoby, których ryzyko obliczone wg tablic Pol-SCORE wynosi ≥1%, ale <5%.
    • Małe - do tej grupy zalicza się osoby, których ryzyko obliczone wg tablic Pol-SCORE wynosi <1%.
  •   Co to są tablice ryzyka Pol-SCORE ?
    • Tablice ryzyka Pol-SCORE są narzędziem służącym do oceny indywidualnego ryzyka zgonu z powodu chorób układu krążenia w ciągu następnych 10 lat na podstawie czynników ryzyka występujących u danej osoby.
    • Są przeznaczone dla osób w wieku od 40 do 70 lat bez choroby sercowo-naczyniowej, i cukrzycy.
    • Uwzględniają następujące czynniki ryzyka: wiek, płeć, skurczowe ciśnienie tętnicze, stężenia cholesterolu całkowitego oraz palenie tytoniu.
      • TABELA SCORE !!!
  •   W jaki sposób korzystać z tabel Pol-SCORE ?
    • Jeśli chcesz ocenić swoje ryzyko postępuj według wskazówek:
      1. W tabeli Pol-SCORE znajdź dpowiedni kwadrat uwzględniający Twoją płeć, wiek oraz fakt palenia papierosów.
      2. W znalezionym kwadracie miejsce, w którym krzyżują się wartość Twojego skurczowego ciśnienia tętniczego krwi i cholesterolu całkowitego.
      3. Odczytaj swoje ryzyko.
      Przykład 1:
      Kobieta 59- letnia, paląca papierosy, stężenie cholesterolu całkowitego - 230 mg/dl, skurczowe ciśnienie tętnicze krwi - 160 mmHg - ryzyko 9%

  •   Co oznaczają poszczególne liczby oraz kolory umieszczone w tabelach ?
    • Poszczególne liczby zamieszczone w tabelach oznaczają całkowite ryzyko wyrażone w procentach, rozumiane jako prawdopodobieństwo śmierci z powodu chorób układu krążenia w ciągu następnych 10 lat. Ryzyko ≥ 5% uznawane jest za duże (kolory czerwony i brązowy w tabeli). Takie osoby wymagają szczególnej uwagi i powinny skoncentrować się na zmniejszeniu czynników ryzyka.
  •   Jakie inne informacje można uzyskać z z tablic ryzyka Pol-SCORE ?
    • Na podstawie tabeli można określić jakie korzyści można odnieść po ograniczeniu odpowiednich czynników ryzyka.

      • Przykład 2:
      Kobieta 59 - letnia z opisanego wcześniej przykładu:
      Papierosy - tak,
      Stężenie cholesterolu całkowitego - 230 mg/dl,
      Skurczowe ciśnienie tętnicze krwi - 160 mmHg
      Ryzyko 9%

      Po zaprzestaniu palenia papierosów:
       Papierosy - nie,
      Stężenie cholesterolu całkowitego - 230 mg/dl,
      Skurczowe ciśnienie tętnicze krwi - 160 mmHg
      Ryzyko 5%

      Po zastosowaniu leczenia mającego na celu obniżenie ciśnienia krwi oraz obniżenie stężenia całkowitego cholesterolu:
       Papierosy - nie,
      Stężenie cholesterolu całkowitego - 190 mg/dl,
      Skurczowe ciśnienie tętnicze krwi - 120 mmHg
      Ryzyko 2%

  •   Dla kogo przeznaczone są tablice ryzyka Pol-SCORE ?
    • Tablice ryzyka Pol-CSORE przeznaczone są przede wszystkim dla lekarzy i pielęgniarek.
      Możesz również skorzystać z nich samodzielnie.
  •   Dla kogo tablice ryzyka Pol-SCORE nie są przydatne do oceny ryzyka zgonu z powodu chorób układu krążenia ?
    • W pewnych grupach osób ryzyko jest duże lub bardzo duże bez względu na wynik otrzymany z tablic ryzyka Pol-SCORE.

    Należą tu:

    1. Pacjenci z rozpoznaną chorobą układu krążenia na podłożu miażdżycy np.:
      • chorobą niedokrwienną serca, po przebytym zawałem serca lub ostrym zespołem wieńcowym, po angioplastyce tętnic wieńcowych lub „by-pasach”),
      • miażdżycą tętnic kończyn dolnych
      • miażdżycą tętnic szyjnych, po udarze niedokrwiennym mózgu lub TIA
    2. Pacjenci bezobjawowi ze znacznie nasilonymi pojedynczymi czynnikami ryzyka
      • cholesterol całkowity ≥ 8 mmol/l (320 mg/dl)
      • ciężkie nadciśnienie tętnicze
    3. Pacjenci z cukrzycą typu 2 lub cukrzycą typu 1
    4. Pacjenci z umiarkowaną lub ciężką przewlekłą chorobą nerek
    • W wyżej wymienionych przypadkach nie ma potrzeby stosowania tablic oceny ryzyka Pol-SCORE. U wszystkich wymienionych grup pacjentów konieczna jest intensywna modyfikacja czynników ryzyka.
  •   Kiedy tablice oceny ryzyka Pol-SCORE mogą nie odzwierciedlać dobrze ryzyka zgonu z powodu chorób układu krążenia ?
    • U pacjentów cierpiących na cukrzycę. Dla tych pacjentów faktyczne ryzyko jest wyższe niż to wynikające z tabeli.
    • W przypadku osób z silnym rodzinnym obciążeniem przedwczesną chorobą układu krążenia (rodzice, rodzeństwo, dzieci) rzeczywiste ryzyko z powodu chorób układu krążenia również może być wyższe niż wskazuje tabela.
    • U osób otyłych, prowadzących siedzący tryb życia.
    • U osób zbliżających się do następnej kategorii wiekowej.
  •   Jaki jest cel oceny ryzyka ogólnego?
    • Określenie ryzyka ogólnego na podstawie tablic ryzyka Pol-SCORE jest niezbędne dla określenia sposobu postępowania lekarskiego u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, hipercholesterolemią i innymi czynnikami ryzyka.

  Szybki dostęp